Rafał Wnuk
Leśni Bracia. Podziemie antykomunistyczne na Litwie, Łotwie i w Estonii 1944-1956
Bellona 2018, oprawa: twarda, ilość stron: 550 s., wymiar: 170x240 mm.
Nie tylko Polacy mają swoich "żołnierzy wyklętych", partyzantów i konspiratorów, którzy po drugiej wojnie światowej walczyli ze Związkiem Radzieckim i rodzimymi komunistami. Mają ich także Litwini, Łotysze i Estończycy. W krajach bałtyckich antykomunistycznych partyzantów nazywano leśnymi braćmi. Ich walka trwała do pierwszej połowy lat pięćdziesiątych. Władze radzieckie odpowiedziały na nią krwawym terrorem. Obławy, pacyfikacje, kary śmierci wykonywane na schwytanych leśnych braciach, wieloletnie zsyłki do łagrów, deportacje ludności sprzyjającej partyzantce stały się w tym czasie chlebem powszednim. Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę, Łotwę i Estonię w 1991 roku ofiara leśnych braci urosła do rangi narodowych mitów w społeczeństwach, które odbudowywały swą tożsamość po czasach komunizmu. Prof. Rafał Wnuk, znawca antykomunistycznego podziemia w Europie Środkowo-Wschodniej, odkrywa ten nieznany polskim czytelnikom rozdział w dziejach państw bałtyckich i ukazuje ludzi, którzy mieli odwagę rzucić wyzwanie imperium zła.
Każde państwo ma swoich bohaterów, każde państwo ma swoje mity i historie, który mogły nie wydarzyć się naprawdę. Jak to jest z leśnymi braćmi? To partyzanci formacji antykomunistycznych na terenach Estonii, Łotwy i Litwy w okresie II Wojny Światowej i po niej, stawiający opór okupacji radzieckiej. Wielu z nich zginęło, tylko nieliczni mogli podzielić się wspomnieniami. Książka Rafała Wnuka rozwiewa mity, przypuszczenia i legendy, jakie utworzyły się wokół tych bohaterów.
Nie tylko Polacy mają swoich "żołnierzy wyklętych". Osoby, które walczyły za wolność na terenie Estonii, Łotwy i Litwy również zasługują na chwilę uwagi. W krajach bałtyckich nazywani leśnymi braćmi, walczyli i sprzeciwiali się krwawemu terrorowi. Oczywiście władza odpowiadała równie brutalnie, a można nawet i powiedzieć, że jeszcze bardziej przerażająco. Normalnością były obławy, kary śmierci czy zsyłki do łagrów. Jak może się wydawać dawno temu nie stanowiło to żadnej nowości, ani nie odstawało od normy. W ten sposób stracono wielu wspaniałych ludzi, którym historia zamknęła usta i nie pozwoliła na opowiedzenie własnych przeżyć. Współcześnie wielu ludzi podważa istnienie leśnych braci. Dla jednych to mit, ładnie skrojona opowiastka, natomiast dla pewnych grup to wciąż symbol walki i niesamowitej odwagi.
"Leśni bracia" Rafała Wnuka to książka przybliżająca nam ich losy i to, z czym musieli się zmierzyć. Nie bali się marzyć i walczyć o wolność, kary nie stanowiły dla nich istotnej kwestii. Liczyło się to, aby pokonać wroga i zapewnić swoim potomkom godne życie. Autor stara się przytoczyć jak najwięcej faktów, odnalezionych informacji i wspomnień o jednostkowych osobach. Każdy zasługuje na pamięć i każdy powinien jej dostąpić, niezależnie czy odbędzie się to za jego życia, czy już po śmierci.
Czytaj o "Leśnych Braciach":
- Leśni bracia - bałtyccy żołnierze wyklęci>
- "Leśni Bracia" - estońscy "Wyklęci">
- Bohaterowie, złoczyńcy i racja stanu. Partyzanci i pamięć zbiorowa we współczesnej Litwie>
Strona główna>
Prawa autorskie>